Instrukcja obsługi

Obsługa mapy jest niezwykle łatwa. Całość ekranu została podzielona na trzy panele:

Panel 1.

Panel 1. zawiera podstawowe informacje o geoportalu, jego nazwę, logo firmy odpowiedzialnej za geoportal wraz z podstawowy linkami - do strony głównej geoportal2.pl, strony firmy GEOBID oraz do pomocy.

Ponadto w panelu 1. znajduje się przejście do dwóch najczęściej używanych funkcjonalności, jakimi są: lokalizowanie się na mapie poprzez szukanie miejscowości, ulicy lub adresu czy szukanie działki.

Panel 2.

Panel 2. zawiera żaluzję z głównymi opcjami i operacjami na mapie. Podstawowym elementem na żaluzji jest lista warstw oraz możliwość zmiany kolejności ich wyświetlania i przeźroczystości.

Panel 3.

Panel 3. to podstawowe okno mapy wraz z elementami sterującymi i informacyjnymi: paskiem narzędzi, żaluzją do lokalizacji i wyszukiwań oraz możliwością odczytu, a także wizualizacji plików GML i DXF oraz danych pobieranych poprzez usługę WFS.

Ponadto w dolnej części panelu znajduje się okno ze współrzędnymi oraz okno z podziałką.

Różowymi prostokątami zaznaczono specjalne przyciski, które umożliwiają ukrycie panelu 1. - ukrycie panelu górnego i panelu 2. - ukrycie panelu prawego.

Na urządzeniach dotykowych ukrywanie paneli jest możliwe wyłącznie przy użyciu tych przycisków.

Można także zwinąć mapę referencyjną poprzez kliknięcie w napis Mapa referencyjna. Da się również ukryć całe menu przy użyciu przycisku .

Podczas pracy ze schowanymi panelami bardzo wygodną opcją jest chwilowe wysunięcie lewego panelu. W tym celu należy przesunąć kursor myszy w skrajną lewą pozycję. Można wówczas zgasić lub zapalić określone warstwy, a po przesunięciu kursora poza panel następuje jego schowanie. Podobny efekt uzyskuje się przy użyciu klawisza . Na urządzeniach dotykowych wysunięcie i wsunięcie panelu jest możliwe wyłącznie przy użyciu przycisku lub w trybie przesuwania mapy poprzez podwójne kliknięcie w podstawowym oknie mapy.

Pod opisanymi przyciskami znajduje się żaluzja:

która po rozwinięciu

umożliwia:

- lokalizację obrazu wyświetlanej mapy w oknie głównym na mapie referencyjnej,

- wykonywanie pomiarów na mapie,

- szukanie miejscowości/adresu lub działki wraz z jej lokalizacją,

- lokalizację na mapie punktu o określonych współrzędnych geograficznych lub geodezyjnych w układzie 1992 lub 2000,

- odczytanie i wizualizację na mapie plików GML, DXF lub danych pobieranych poprzez usługę WFS.

Lista warstw

W panelu 2. znajduje się lista warstw z podziałem na dane ogólnokrajowe oraz dane wyświetlane z poszczególnych powiatów/gmin. Widoczne są tylko te warstwy, które są zaznaczone. Po kliknięciu w pole rozwijają się podwarstwy. Płynność wyświetlania zależy od szybkości oraz obciążenia serwerów udostępniających dane.

Zaznaczone warstwy ukazują się w zależności od powiększenia obrazu. Dotyczy to głównie danych powiatowych/gminnych, które czasami wczytują się wolno i tylko dla dużych powiększeń np. po zlokalizowaniu się na mapie Polski poprzez adres, działkę lub współrzędne.

Przy niektórych warstwach występują dodatkowe ikony informujące, iż po wskazaniu na mapie (aktywny przycisk ) można uzyskać dodatkową informację. Kliknięcie w tę ikonę przełącza jej stan.

Podczas zapalania poszczególnych warstw automatycznie aktywuje się też opcja pobierania informacji. Gdy jednak chcemy mieć zapalone określone warstwy, a pobierać informację tylko o jednej, należy kliknąć w ikonę i wyłączyć warstwę z wyszukiwania informacji.

Każda kolejna warstwa z listy przykrywa warstwę wcześniejszą.

W dole panelu 2. znajduje się okno umożliwiające zmianę kolejności warstw oraz ustawienie przeźroczystości warstw, by równocześnie oglądać dwa obrazy rastrowe, np. ortofotomapę z rastrem wysokościowym – cieniowaniem.

Panel mapowy

W panelu z mapą oprócz samej mapy wyświetlane są dodatkowo cztery inne półprzezroczyste panele-listwy:

listwa z narzędziami (lewy górny róg),
panel do obsługi wyszukiwań, pomiarów i lokalizacji (prawy górny róg),
współrzędne geograficzne i geodezyjne w układzie 1992 i 2000 z automatycznym określeniem strefy

lub po kliknięciu w prostokąt opisujący sposób wyświetlania,

podziałka (prawy dolny róg).

Listwa z narzędziami

Na listwę z narzędziami składa się szereg przycisków. Część z nich to przyciski chwilowe, a część to przełączniki. Aktywny przycisk posiada niebieskie tło. Znaczenie przycisków:

Powiększenie obszaru. Po wciśnięciu przycisku należy kliknąć na mapie. Kliknięcie spowoduje dwukrotne powiększenie obszaru. Zamiast kliknięcia można w obszarze mapy nacisnąć przycisk myszy, przesunąć wskaźnik i zwolnić przycisk myszy. Nastąpi wówczas powiększenie obszaru wskazywanego przez czerwony prostokąt. Powiększenia można dokonać także przy użyciu rolki myszy. Nie ma wtedy konieczności wciskania przycisku powiększenia.

Pomniejszenie obszaru. Po wciśnięciu przycisku należy kliknąć na mapie. Kliknięcie spowoduje dwukrotne pomniejszenie obszaru. Pomniejszenia można dokonać także przy użyciu rolki myszy. Nie ma wtedy konieczności wciskania przycisku pomniejszenia.

Przesunięcie obszaru. W obszarze mapy należy nacisnąć przycisk myszy i „przeciągnąć” mapę do nowego miejsca. Po zwolnieniu przycisku myszy nastąpi załadowanie mapy. W większości przypadków nie ma konieczności aktywowania trybu przesuwania mapy, gdyż można do tego wykorzystać trzeci przycisk myszy (zwykle umieszczony na rolce). Tryb przesuwania przy użyciu rolki jest dostępny także podczas innych operacji, np. pobierania informacji o obiekcie.

Wyświetlenie całości (całego obszaru objętego mapą).

Poprzednie powiększenie.

Następne powiększenie.

Link do aktualnego widoku mapy. Po naciśnięciu tego przycisku otwierane jest dodatkowe okno, w którym (w polu edycyjnym) znajduje się link do mapy. Link można skopiować do schowka i przekleić do obrabianego tekstu czy tworzonego listu e-mail. Dodatkowo generowany jest kod QR umożliwiający szybkie przejście z aktualnym widokiem mapy na telefon komórkowy lub tablet:

Dodawanie serwisu WMS. Po naciśnięciu przycisku wyświetlane jest okno,

w którym należy wpisać adres serwisu WMS. Trzeba określić preferowany format obrazu. Obrazy png i gif są pobierane jako przezroczyste, zaś jpeg nie jest przezroczysty. Serwer WMS musi udostępniać dane mapowe w układzie mapy geoportalu.

Pomiar odległości (powierzchni) oraz zaznaczanie obszaru na mapie. Po wyborze tej opcji należy wskazywać kolejne punkty na mapie. System mierzy długość wszystkich odcinków oraz powierzchnię powstałą z domknięcia pierwszego i ostatniego punktu. Z prawej strony rozwijane jest menu

umożliwiające cofnięcie ostatniej operacji, odczyt i zapis markera oraz jego kasowanie w celu rozpoczęcia nowego pomiaru lub zaznaczania.

Dostępne są także przyciski umożliwiające dodawanie, usuwanie lub modyfikację punktów polilinii/poligonu.

Informacja o wskazanym obiekcie. Po wyborze tej opcji i kliknięciu na mapie nastąpi odszukanie informacji o wskazanym obiekcie. Przeszukiwane będą te warstwy, przy których w panelu 2. widnieje ikona

Wydruk strony. Drukowane są widoczne warstwy.

Obsługa wyszukiwania i pomiarów

W prawym górnym rogu mapy znajduje się żaluzja z dodatkowymi opcjami. W dowolnej chwili można mieć otwarty dowolny zestaw opcji. Zamykanie i otwieranie poszczególnych pozycji żaluzji odbywa się przez kliknięcie w tytuł.

Pierwszą pozycją jest Mapa referencyjna.

Symbol prostokąta lub krzyżyk pokazuje lokalizację aktualnego widoku mapy na mapie referencyjnej. Kliknięcie na mapie referencyjnej powoduje przesunięcie obrazu mapy w kliknięte miejsce bez zmiany skali mapy.

Kolejną pozycją są Pomiary.

Przycisk umożliwia utworzenie linii/polilinii (markera) w oparciu o wprowadzone współrzędne. Po naciśnięciu otwiera się okno umożliwiające wprowadzenie współrzędnych.

Przycisk umożliwia utworzenie markera w oparciu o współrzędne z pliku. Po naciśnięciu otwiera się okno umożliwiające wybór pliku.

Przycisk umożliwia zapisanie markera (zaznaczenia). Po naciśnięciu otwiera się okno umożliwiające

pobranie współrzędnych zaznaczonego poligonu, ich otwarcie lub zapisanie pliku.

Przycisk kasuje marker.

Marker można wprowadzić, wskazując punkty na mapie. W tym celu w pasku narzędzi wybieramy ,

a do modyfikacji markera używamy przycisków z opcji Pomiary .

Pierwszy z nich umożliwia cofnięcie ostatniej modyfikacji, kolejny dodanie nowego punktu do polilinii/poligonu, kolejny usunięcie istniejącego punktu z polilinii, ostatni umożliwia zmianę pozycji istniejącego punktu.

Możemy określić bufor wokół wskazanego poligonu, wyznaczyć go, a zaznaczając pole Powierzchnia, zamalować (zaszrafurować) jego powierzchnię.

Najważniejszą pozycją jest Szukaj.

Po rozwinięciu pozycji istnieje możliwość szukania miejscowości, ulicy lub adresu oraz szukanie działki.

Ponieważ opcje te będą najczęściej używane, zostały również umieszczone w panelu 1.

Po wyborze ukaże się okno:

Wpisując przykładowo nazwę miejscowości „Podole” i naciskając klawisz Szukaj miejscowości, rozwija się okno umożliwiające wybór gminy, w której znajduje się szukana miejscowość. Po zaznaczeniu gminy program natychmiast ukazuje miejscowość w tej gminie. Po wprowadzeniu numeru adresowego, jeśli w danej miejscowości nie ma ulic, i wyborze gminy program natychmiast ukazuje zaznaczony odpowiednim markerem punkt adresowy. Pomiędzy polami edycyjnymi można przechodzić znakiem Tab, a zatwierdzać klawiszem Enter.

Jeśli w danej miejscowości występują ulice, po podaniu tylko numeru adresowego ukaże się komunikat:

Przycisk umożliwia wyszukiwanie działek poprzez numer. Po jego naciśnięciu ukazuje się okno, w którym można wprowadzić pełny identyfikator działki lub, wybierając z rozwijanej listy województwo, powiat (albo miasto na prawach powiatu), jednostkę ewidencyjną i obręb. Jeśli w danym obrębie numeracja działek dostępna jest w ramach arkuszy (kart mapy), musimy wprowadzić nr arkusza/karty mapy oraz nr działki.

Kolejna pozycja Lokalizacja współrzędnej umożliwia zlokalizowanie punktu na mapie.

Współrzędne można wprowadzić jako współrzędne płaskie (X,Y) w układzie 1992 lub 2000 (bez podawania strefy) lub jako współrzędne geograficzne. Dopuszczalne są trzy formaty wprowadzania współrzędnych geograficznych:

<stopnie>.<ułamek stopnia> np. 52.212345
<stopnie>,<minuty>.<ułamek minut> np. 52,12.78768
<stopnie>,<minuty>,<sekundy>.<ułamek sekund> np. 52,12,50.1243.

Po wprowadzeniu współrzędnej, należy nacisnąć przycisk . Program sam ustali strefę układu 2000 i markerem zaznaczy punkt.

Ostatnią pozycją jest GML/WFS/DXF.

Opcja odczytu i wizualizacji plików GML o strukturze zgodnej z rozporządzeniami GESUT/BDOT500/EGiB. Opcja umożliwia wizualizację pliku GML na tle mapy prezentowanej w geoportalu. Istnieje możliwość doczytywania kolejnych plików GML, zmiany skali, skalowania grubości linii, zamiany reprezentowania przewodów w zależności od średnicy, niezależnego zapalania poszczególnych warstw tematycznych, jak i niezależnego załączania/wyłączania etykiet. Należy podkreślić, że całość przetwarzana jest po stronie przeglądarki. Żadne dane nie są przesyłane na serwer, co jest istotne, gdyż dane EGiB mogą zawierać także dane osobowe. Płynność wyświetlania zależy od ilości odczytanych danych i szybkości komputera.

Ważną funkcjonalnością modułu jest pobieranie informacji o obiektach. Po wskazaniu punktu na mapie wyświetlana jest lista wszystkich obiektów występujących w tym miejscu (punktowych, liniowych, powierzchniowych) wraz z atrybutami oraz możliwością ich dodatkowego wizualnego oznaczenia. Współrzędne mogą być zapisane w układzie 1992 lub w dowolnej strefie układu 2000. Ważne jest jednak, aby plik GML zawierał poprawną informację o układzie współrzędnych.

Opcja odczytu i wizualizacji danych pobieranych poprzez usługę WFS.

Opcja umożliwia wizualizację pliku GML pobranego poprzez WFS na tle mapy prezentowanej w geoportalu. Po odczycie każdą warstwę można zapalić i zgasić, zmienić kolor, załączyć i wyłączyć wypełnienie, pobrać informacje o wskazanym obiekcie, zmienić kolejność nakładania warstw. Ważną funkcjonalnością jest możliwość zapisu tak pobranych danych do popularnego formatu shapefile (SHP). Jednorazowo można odczytać dane z obszaru 25 km², dlatego wymagane jest wstępne powiększenie mapy w interesującym nas obszarze. Można dokonać kilku odczytów, a wynik zapisać w postaci jednego pliku SHP.

Opcja odczytu i wizualizacji pliku DXF.

Plik DXF można oglądać na tle mapy prezentowanej w geoportalu. Istnieje możliwość doczytywania kolejnych plików DXF (równoczesna wizualizacja wielu plików DXF), zmiany widoczności poszczególnych warstw oraz wymuszenia jednolitego koloru dla odczytanych danych, np. w celu łatwiejszego porównania z treścią prezentowaną w geoportalu. Należy podkreślić, że całość przetwarzana jest po stronie przeglądarki. Żadne dane nie są przesyłane na serwer. Płynność wyświetlania zależy od ilości odczytanych danych i szybkości komputera.

Współrzędne zawarte w pliku DXF mogą być zapisane w układzie 1992 lub w układzie 2000 (dowolna strefa).